- 读书 >
- 太平广记 - (宋)李昉、扈蒙、徐铉等 >
- 伎巧 >
- 伎巧二
观文殿
隋炀帝令造观文殿。前两厢为书堂,各十二间。堂前通为阁道。承殿,每一间十二宝厨。前设方五香重床,亦装以金玉。春夏铺九曲(“曲”字原缺,据黄本补。)象簟,秋设凤绫花褥,冬则加绵装须弥毡。帝幸书堂,或观书,其十二间内,南北通为闪电窗。零笼相望,雕刻之工,穷奇极之妙。金铺玉题,绮井华榱,辉映溢目。每三间开一方户,户垂锦幔。上有二飞仙,当户地口施机。举驾将至,则有宫人擎香炉,在举前行。去户一丈,脚践机发,仙人乃下阁,捧幔而升,阁扇即开,书厨亦启,若自然,皆一机之力。举驾出,垂闭复常。诸房入户,式样如一。其所撰之书,属辞比事,条贯有序,文略理畅,互相明发。及抄写真正,文字之间,无点窜之误。装翦华净,可谓冠绝今古,旷世之名宝。自汉已来讫乎梁,文人才子,诸所撰着,无能及者。其新书之名,多是帝自制,每进一书,必加赏赐。(出《大业拾遗记》)
【译文】
隋炀帝下令建造观文殿。观文殿的前殿两侧厢房是图书馆,各有十二间,堂前是通向大殿的木造长廊。每一间置放十二架宝贵的书橱,前边放置一张五香木重床,床上镶嵌黄金、玉石。春天和夏天铺九曲象牙席,秋天铺风绫花褥,冬天则加添外罩绵罩的须弥毡。隋炀帝时常来到这里看书。十二间藏书室,南北相通安装着玲珑相望的闪电窗。雕刻的精工细致,没有比它再新奇玄妙的了。而且门上安有黄铜铸制的门环,用玉石装饰椽头。天花板上装饰着花纹藻井,屋梁上架有华美的缘了。这些富丽堂煌的装饰流金溢彩,耀人眼目。每三间屋设置一个方形的屋门,门上垂挂着彩锦门帘,门上面置放两个飞仙,在门下地里安装有机关。皇帝要来图书馆时,就有宫人手拿着香炉,走在皇帝乘坐的车驾前边。在距离馆门一丈远的地方停下来,用脚踏机关的暗钮,门上的两个仙人就降落到地面上,手捧着彩锦门帘再升起来,内室的窗户也立即自动打开,书橱也自动打开,都是一个机关起的作用。皇帝的车驾返回宫殿时,所有的门窗都自动关闭,恢复正常。各间书室的窗户,都是一个样式的。这些书,撰文记事,条理分明,秩序井然;文词通顺锋利,说理明白畅达,而且互相阐发。至于抄写,用的都是真笔楷书,没有一点错误。装裱华丽洁净,可以说是古往今来从未有过,是绝代的瑰宝。自汉朝以来到南北朝时的梁朝,文人才子们所撰写的着作中,都没有能赶得上这些书的。这些新书的书名,都是隋炀帝亲自给起的。每当有人进献一部新书,隋炀帝都给予奖赏。