- 读书 >
- 太平广记 - (宋)李昉、扈蒙、徐铉等 >
- 鬼 >
- 鬼三十
郑绍
商人郑绍者,丧妻后,方欲再娶。行经华阴,止于逆旅。因悦华山之秀峭,乃自店南行。可数里,忽见青衣谓绍曰:”有人令传意,欲暂邀(“邀”原作“命”,据明抄本改。)君。“绍曰:”何人也?“青衣曰:”南宅皇尚书女也。适於宅内登台,望见君,遂令致意。“绍曰:”女未适人耶?何以止於此?“青衣曰:”女郎方自求佳婿,故止此。“绍诣之,俄及一大宅,又有侍婢数人出,命绍入,延之于馆舍。逡巡,有一女子出,容质殊丽,年可初笄,从婢十余,并衣锦绣。既相见,谓绍曰:”既遂披觌,当去形迹,冀稍从容。“绍唯唯随之,复入一门,见珠箔银屏,焕烂相照,闺阃之内,块然无侣。绍乃问女:”是何皇尚书家?何得孤居如是耶?尊亲焉在?嘉偶为谁?虽荷宠招,幸祛疑抱。“女曰:”妾故皇公之幼女也。少丧二亲,厌居城郭,故止此宅。方求自适,不意(“意”原作“偶”,据明抄本改。)良人,惠然辱顾。既惬所愿,何乐如之?“女乃命绍升榻。坐定,具酒殽,出妓乐。不觉向夕。女引一金缶献绍曰:”妾求佳婿,已三年矣。今既遇君子,宁无自得。妾虽惭不称,敢以金缶合卺,愿求奉箕帚,可乎?“绍曰:”余一商耳。多游南北,惟利是求,岂敢与簪缨家为眷属也。然遭逢顾遇,谨以为荣,但恐异日为门下之辱。“女乃再献金缶,自弹筝以送之。绍闻曲音凄楚,感动於心。乃饮之交献,誓为伉俪,女笑而起。时夜已久,左右侍婢,以红烛笼前导成礼。到曙,女复于前阁,备芳醪美馔,与绍欢醉。经月余,绍曰:”我当暂出,以缉理南北货财。“女郎曰:”鸳鸯配对,未闻经月而便相离也。“绍不忍。后又经月余,绍复言之曰:”我本商人也,泛江湖,涉道途,盖是常也。虽深承恋恋,然若久不出行,亦吾心之所不乐者。愿勿以此为嫌,当如期而至。“女以绍言切,乃许之。遂於家园张祖席,以送绍,乃橐囊就路。至明年春,绍复至此,但见红花翠竹,流水青山,杳无人迹。绍乃号恸,经日而返。(出《潇湘录》)。
【译文】
商人郑绍,丧妻以后,正想再娶。行路经过华阴,住在旅馆。因为喜欢华山的秀美峻峭,就从店往南走,能有几里地,忽然看见一婢女对绍说:”有人让我传话,要暂时邀请你。“绍说:”是什么人?“婢女说:”是南宅皇尚书的女儿,刚才在宅院内登台,看见你,于是让我来传达意思。“绍说:”那女子没嫁人吗?因为什么住在这里?“婢女回答说:”女郎正在自己寻找佳婿,所以住在这里。“绍前往,不久到了一个大宅院,又有侍婢多人出来,让绍进去,请他到馆舍。一会儿,有一个女子出来,容貌非常美丽,岁数刚到成年。跟随的婢女十多人,都穿着锦绣。相见后,对绍说:”既然已经相见,就应去掉那些仪容礼貌,希望稍稍舒缓些。“绍顺从地跟着,又进入一门,看见珠帘银屏,光彩相照,内室里,孤独的样子没有伴侣。绍就问女子道:”是什么皇尚书家?怎么独居得如此呢?父母亲在哪里?佳偶是谁?虽然幸蒙宠招,希望除去疑虑。“女子说:”我是已故皇公的幼女,年少丧失了父母,厌烦在城里居住,所以住在这个宅院,正在寻求自嫁,没想到承蒙君子惠顾,已满足了我的心愿,什么快乐比得上这个!“女子让绍上床,坐定后,备办了酒殽,出来歌妓奏乐,不知不觉天色将晚。女子拿来一个金缶献给绍说:”我寻找佳婿,已经三年了,今天就遇上了你,难道不是自己得到的吗?我虽然羞愧不能使你称心如意,敢用金缶合卺,情愿侍奉你,操持家务,可以吗?“绍说:”我是一个商人,大都游南闯北,只图利,怎敢与官宦人家结成眷属?但能相逢相遇,深感荣幸了,只怕他日被门下羞辱。“女子就再次献上金缶,亲自弹筝送给他。绍听到那曲调凄楚,内心受到感动,就饮酒接受献的东西,发誓结成夫妻。女子笑着起来。当时夜已深,左右的侍婢,用红烛灯笼在前引导完成婚礼。到了天亮,女子又在前厅,备办了好酒美食,与绍欢畅饮酒。过了一个多月,绍说:”我应该暂时离开,调理南北的货物财产。“女郎说:”鸳鸯配对,没听说过了一个月就离开。“绍不忍心,后来又经过了一个月,绍又对她说:”我本商人,走江湖,闯南北,都是正常的。虽然承蒙你的眷恋,可是如果长久的不出去,也使我的心情不高兴,希望不要因此被怨恨,一定按期回来。“女郎因为绍说得肯切,就答应了他。于是在家园摆设酒席,送别郑绍。绍就带着口袋上路。到了第二年春天,绍又到这里,只见红杏翠竹,流水青山,全无人迹。绍于是号陶大哭,过了一天才返回。