- 读书 >
- 太平广记 - (宋)李昉、扈蒙、徐铉等 >
- 鬼 >
- 鬼一
卢充
卢充,范阳人。家西三十里,有崔少府墓。充年二十。冬至一日,出宅西猎,射獐中之,獐倒而起,充逐之。不觉忽见道北一里许,高门瓦屋,四周有如府舍。不复见獐,门中一铃下,唱客前,有一人投一袱新衣,曰:“府君以遗郎。”充着讫进见,少府语充曰:“尊府君不以仆门鄙陋,近得书,为君索小女为婚,故相迎耳。”便以书示充。父亡时。充虽小,然已识父手迹。即欷歔无复辞免。便敕内,卢郎已来,便可使女妆严,即就东廊。“至黄昏。内白女郎妆严毕,崔语充:”君可至东廊。“即至,女已下车,立席头,却共拜,时为三日。给食三日毕,崔谓充曰:”君可归。女生男,当以相还,无相疑,生女当留养。“敕内严车送客。充便辞出,崔送至中门,执手涕零。出门见一犊车,驾青衣。(明抄本衣作牛)又见本所着衣及弓箭,故在门外。寻遣传教将一人捉袱衣与充。相问曰:”姻缘(缘原作授。据《搜神记》改。)始尔,(尔下原有援始二字今据搜神记、明抄本广记删。)别甚怅恨。今故致衣一袭,被褥自副。“充上车,去如电逝,须臾至家。母见,问其故,充悉以状对。别后四年三月,充临水戏,忽见傍有犊车,乍沉乍浮,既而上岸,同坐皆见。而充往开其车后户,见崔氏女与三岁男共载。女抱儿以还充,又与金碗,并赠诗曰:”煌煌灵芝质,光丽何猗猗。华艳当时显,嘉异表神奇。含英未及秀,中夏罹霜萎。荣耀长幽灭,世路永无施。不悟阴阳运,哲人忽来仪。今时一别后,何得重会时?“充取儿碗及诗,忽然不见。充后乘车入市卖碗,冀有识者。有一婢识此,还白大家曰:”市中见一人乘车,卖崔氏女郎棺中碗。“大家既崔氏亲姨母也。遣儿视之,果如婢言。乃上车叙姓名,语充曰:”昔我姨嫁少府,女未出而亡,家亲痛之,赠一金碗着棺中。可说得碗本末。“充以事对,此儿亦为悲咽,赍还白母。母即令诣充家迎儿还。诸亲悉集,儿有崔氏之状,又复似充貌。儿碗俱验,姨母曰:”我外甥也,即字温休。“温休者,是幽婚也。遂成令器,历郡守。子孙冠盖相承至今,其后植字干,有名天下。(出《搜神记》)
【译文】
卢充是范阳人。家西边三十里,有座崔少府墓。卢充二十岁那年,冬至的一天去家的西边打猎,射中了一头獐子。獐子倒了又爬起来跑掉,卢充就追。追到道北一里多的地方,獐子不见了,却见一排高门瓦房,象是很阔的人家。大门的门铃下有个人大声说,”请贵客住前来。“并给了卢充一套新衣说,”我家府君让我给的。“卢充穿好衣服进了院,见了主人少府,少府说,”令尊不嫌我家门第不高,最近来信,为你聘我的女儿为婚,所以特地把你接来了。“说罢就拿出卢充父亲的书信给他看。卢充父亲去世时,卢充尽管还小,但已能认得父亲的手迹。看到父亲的亲笔信,卢充十分难过,就不能推辞了。崔少府就向里面说,”卢郎已到,快让女儿好好梳妆到东廊去。“黄昏时,里面说已梳妆好了。崔少府就让卢充也到东廊去。卢充到时,崔女已经下车,站在桌子前,两人拜堂成婚。卢充在崔府呆了三天后,少府对卢充说,”你可以回去了。我女儿如果生男孩,会把孩子送去,如是生女孩,就留在我这里。你不要有怀疑。“说完就命派车送客。卢充告辞,崔少府送到中门,握住卢充的手哭了。出门看见一个仆人驾着一辆牛车,又见门外放着自己穿的衣服和弓箭。崔女也叫人拿来一套衣服送给卢充,说,”我俩姻缘刚开始,就分别了,心里很难过。赠你这件衣服和一套被褥做纪念吧。“卢充上了车,车快如闪电,不一会儿就到了家。卢充母亲问他怎么回事,他就说了详情。和崔氏女分别四年零三个月后,有一天卢充在河里游水,忽然看见不远处有一辆牛车,一会儿沉没一会又浮起,一会儿牛车上了岸。和卢充一起玩的人都看见了。卢充跑过去打开牛车的后门,见崔氏女抱着一个三岁的男孩。崔氏女把儿子交给卢充,同时给他一个金碗,还赠了一首诗:”煌煌灵芝质,光丽何猗猗。华艳当时显,嘉异表神奇。含英未及秀,中夏罹霜萎。荣耀长幽灭,世路永无施。不悟阴阳运。哲人忽来仪。今时一别后,何得重会时。“卢充接过金碗、儿子和诗后,崔氏女突然消失了。卢充后来就坐着车到街上去卖碗。希望能有认识这碗的人。果然一个女仆认出了这碗,她立刻跑回去对女主人说,”在街上看见一个人坐着车,卖崔氏女棺材中的金碗。“女主人正是崔氏女的亲姨,她立刻派儿子到街上看,果然和女仆说的一样。儿子到车上和卢充说,”当年我姨嫁给崔少府,崔少府的女儿没出嫁就死了,家里人都很悲痛,赠了一个金碗给她陪葬。你能告诉我你得到这金碗的经过吗?“卢充就如实说了。儿子也十分悲痛,回家对母亲说了。母亲就让到卢充家迎接孩子回来,亲戚都来看望,见那孩子长得既像崔氏又象卢充。孩子和金碗都验证了。崔氏女的姨妈说,”这就是我的外甥孙了。“就给起名叫卢温休。温休的意思是纪念阴阳通婚。后来卢温休果然成了大器,当上了郡守。他的子孙辈辈作官,一直传到现在,卢充有一个后代叫卢植,字叫干,是个名传天下的人。