东阿王
0字 下载全书
东阿王①
国事分明属灌均② ,西陵魂断夜来人③ 。君王不得为天子④ ,半为当时赋洛神⑤ 。
【题解】
首句谓藩国大事分明操纵在曹丕的亲信灌均手中,曹植之受猜忌打击是不言而喻的了。二句谓曹植受谗被废,使魏武帝魂断心伤也。三四句谓曹植不能继天子之位,原因虽多,但一半是因为写作《洛神赋》,表现了自己的多才与多情啊!本篇是咏史诗,义山借曹植寄慨,并非以君王自喻也。
【注释】
①东阿王:《三国志·魏书·陈思王植传》:“(太和)三年,徙封东阿。”
②灌均:曹丕的近侍。《三国志·魏书·陈思王植传》:“黄初二年,监国谒者灌均希指,奏‘植醉酒悖慢,劫胁使者’。有司请治罪,帝以太后故,贬爵安乡侯。”
③朱注引《邺都故事》:“魏武帝遗命诸子曰:‘吾死之后,葬于邺之西岗。婕妤美人,皆著铜雀台上,施六尺床,下 帐。朝晡上酒脯 之属。每月朔、十五,辄向帐前作伎乐。汝等时登台,望吾西陵墓田。’”《乐府解题》:“起夜来,其辞意犹念畴昔,思君之来也。”
④《三国志·魏书·陈思王植传》:“植既以才见异,而丁仪、丁 、杨修等为之羽翼。太祖狐疑,几为太子者数矣。而植任性而行,不自彫励,饮酒不节。文帝御之以术,矫情自饰,宫人左右并为之说,故遂定为嗣。”
⑤曹植于黄初三年作《洛神赋》,见《文选》。