赴职梓潼留别畏之员外同年
0字 下载全书
赴职梓潼留别畏之员外同年①
佳兆联翩遇凤凰② ,雕文羽帐紫金床。桂花香处同高第③ ,柿叶翻时独悼亡④ 。乌鹊失栖常不定⑤ ,鸳鸯何事自相将⑥ ?京华庸蜀三千里⑦ ?送到咸阳见夕阳。
【题解】
首联谓回想从前畏之与己先后同为王茂元婿,金床羽帐,同享新婚之喜。颔联谓同时登进士第,互为姻娅,可是如今畏之家室完聚,而己则于今秋独赋悼亡。颈联谓己如失巢之乌鹊,漂泊无依,而畏之夫妇如鸳鸯相守,令己羡慕。末联谓赴蜀之道路迢遥,不必远送,即使送到咸阳,则日已暮矣。一官迢递,万里驰驱,独赋悼亡,远求幕职,抚今追昔,能不怆然!
【注释】
①梓潼:指东川节度治所所在地梓州,柳仲郢为节度使,辟义山为节度判官。张采田曰:“前诗(《留赠畏之》)将赴梓时作,此则行期已定,畏之相送而重赠者。作诗先后,细泽自别。”
②佳兆:好的预兆。联翩:前后相接。《左传》庄公二十二年:“懿氏卜妻(嫁女给)敬仲,其妻占之,曰:‘吉,是谓凤凰于飞,和鸣锵锵。’”
③桂花香处:晋郤诜举贤良对策列最优,自谓“犹桂林之一枝,昆山之片玉”。故后称登科及第为折桂。
④柿叶:《南史·刘歒传》:“敲未死之春,有人为其庭中栽柿,歒谓兄子弇曰:‘吾不及见此实,尔其勿言。’及秋而亡。”翻:坠落。柿为落叶乔木。
⑤乌鹊失栖:自谓远行为幕僚。
⑥鸳鸯:谓畏之夫妇。
⑦庸蜀:庸,古有庸国,为楚所灭,在今湖北西北竹山县一带。蜀,古有蜀国,为秦所灭,置蜀郡,汉因之,属益州。此指南方巴蜀一带地方。