咸阳
0字 下载全书
咸阳宫阙郁嵯峨① ,六国楼台艳绮罗。自是当时天帝醉② ,不关秦地有山河③ 。
【题解】
贾谊《过秦论》以为秦为四塞之国,易守难攻,凭藉山河之险,因利乘便,宰割天下,分裂河山,终至完成统一大业。义山一反传统见解,认为暴秦之得天下,非关山河之险,而是因为天道昏聩,给予暴君以可乘之机,然而毕竟运祚不长,二世而灭。凡有国者,不修仁义而恃山川之险,必为亡秦之续耳。
【注释】
①《史记·秦始皇本纪》:“秦每破诸侯,写仿其宫室,作之咸阳北阪上,南临渭,自雍门以东至泾渭,殿屋复道周阁相属,所得诸侯美人钟鼓以充入之。茂密。嵯峨:高耸。
②张衡《西京赋》:“昔者大帝(天帝)说秦穆公而觐之,响以钧天广乐,帝有醉焉,乃为金策锡用此土(指秦地),而翦诸鹑首。”
③贾谊《过秦论》:“秦地被山带河以为固,四塞之国也。自缪公以来,至于秦王,二十余君,常为诸侯雄,岂世世贤哉?其势居然也。”