访隐者不遇成二绝
0字 下载全书
访隐者不遇成二绝①
其一
秋水悠悠浸野扉② ,梦中来数觉来稀。玄蝉去尽叶黄落③ ,一树冬青人未归④ 。
【题解】
一二句谓隐者住宅濒临江湖,秋水逼近柴门,此荒江野屋于梦中屡见,醒后很少看见。三四句谓值此蝉尽叶落的深秋,来访未遇,惟见宅旁一树长青,迎我有情也。
【注释】
①本篇见于江安傅氏双鉴楼藏、明嘉靖庚戌毗陵蒋氏刊本影印《李义山诗集》六卷。张采田以为“此类诗总难定编”。
②野:一作墅。
③玄:黑红色,浅黑色。
④冬青:谓不凋谢。《文选》张衡《东京赋》:“永安离宫,修竹冬青。”注:“冬青,谓不凋落也。”唐陈藏器《本草拾遗》:“女贞冬月青翠,故名冬青,江东人呼为冻生。”冬青终年长绿,故古诗文中多用作长绿不凋的意思。
其二
城郭休过识者稀① ,哀猿啼处有柴扉。沧江白石樵渔路② ,日暮归来雨满衣。
【题解】
冯浩曰:“此章想其归途也。既不入城郭,则当从樵渔之路而归矣。非义山自归也。沧江白石,时听猿啼,当是游江乡时作,或在后之东川时作也。”前一首写梦后相访未遇;后一首写未遇却揣想其日暮沿江边石路归来,雨洒衣襟的情景,真得幽人之逸趣。
【注释】
①《后汉书·逸民传》:“庞公者,南郡襄阳人也。居岘山之南,未尝入城府,夫妻相敬如宾。荆州刺史刘表数延请,不能屈,乃就候之。谓曰:‘夫保全一身,孰若保全天下乎?’庞公笑曰:‘鸿鹄巢于高林之上,暮而得所栖;鼋鼍穴于深渊之下,夕而得所宿。夫趋舍行止,亦人之巢穴也。且各得其栖宿而已,天下非所保也。’后遂携其妻子登鹿门山,因采药不反。”
②《文选》任昉《赠郭桐庐》:“沧江路穷此,湍险方自兹。”江水呈青苍色,故以沧江泛称江水。