梓州罢吟寄同舍
0字 下载全书
梓州罢吟寄同舍①
不拣花朝与雪朝② ,五年从事霍嫖姚③ 。君缘接座交珠履④ ,我为分行近翠翘⑤ 。楚雨含情皆有托⑥ ,漳滨卧病竟无憀⑦ 。长吟远下燕台去⑧ ,惟有衣香染未销⑨ 。
【题解】
黄侃《李义山诗偶评》曰:“义山此诗乃罢府时作。细审诗意,但叙述宴游之乐,声伎之美,而自叹为病所侵,不及府主恩礼一字,则其怨望可于言外得之。措词深婉而不激怒,此其所以难也。”同舍已见于《饮席戏赠同舍》,同舍留恋官妓,故于罢幕后有此戏作兼自抒怀也。首联谓五年来从事幕府无间断也。次联谓无日不接席分行于珠履翠翘也。三联谓官妓各有所托,同舍亦有所恋之对象,而我因多病,无意接于风流也。末谓长歌远离梓府,回首往事如云烟过尽,惟有衣上所染之余香尚在也。结尾以戏塘之词作悲凉之语。
【注释】
①大中九年十一月,柳仲郢调为吏部侍郎,义山随行。本篇是罢幕时吟寄幕府同僚之作。
②不拣:无论也。花朝,指春季;雪朝指冬季,总概一年四季。
③霍嫖姚:见《偶成转韵七十二句赠四同舍》“上贺嫖姚收贼州”句注。此借指柳仲郢。义山在柳幕五年。
④珠履:《史记·春申君传》:“春申君客三千余人,其上客皆蹑珠履以见赵使。”此谓妇人珠履。
⑤分行:指舞蹈分行列队。翠翘:钗名,妇女首饰。此指官妓。
⑥楚雨:用高唐神女“旦为朝云,暮为行雨”故事,诗中屡见。此借指官妓。
⑦漳滨:见《楚泽》注。无憀:同无聊。
⑧燕台:见《燕台诗四首》注。
⑨衣香:见《韩翃舍人即事》注。