七夕偶题
0字 下载全书
宝婺摇珠佩① ,嫦娥照玉轮。灵归天上匹② ,巧遗世间人③ 。花果香千户,笙竽溢四邻。明朝晒犊鼻④ ,方信阮郎贫⑤ 。
【题解】
首联谓织女嫁与牵牛,婺女近为其摇佩,嫦娥远为其照轮。颔联谓牛女这一对仙侣配于天上,而七夕美俗长留人间。颈联谓七夕之夜,家家户户陈列花果于庭中以乞巧,管乐之声相闻。末联谓明日曝衣,才相信我同阮咸一样清贫。结句有寓意,借言虽有家室,但依旧贫穷。
【注释】
①宝婺:即婺女星。又名须女,有四星,二十八宿之一,玄武七宿之第三宿。首联写织女嫁牵牛,婺女近为之摇佩,嫦娥远为之照轮。
②灵匹:神仙配偶。谢惠连《牛女诗》:“云汉有灵匹。”
③巧:乞巧。遗(音尉):给予,交付。农历七月七日夜,天上牛郎织女相会,妇女于当晚穿针,以能连续穿七孔针者为聪明,此种风俗称为乞巧。《荆楚岁时记》:“七夕妇女结彩缕,穿七孔针,或以金银输石为针,陈瓜果于庭中以乞巧。有喜子网于瓜上,则以为得。”
④犊鼻:犊鼻挥,形如犊鼻的围裙。
⑤阮郎:阮咸,阮籍之兄子也,竹林七贤之一。《晋书·阮咸传》:“咸与籍居道南,诸阮居道北,北阮富,南阮贫。七月七日,北阮盛晒衣服,锦绮粲目。咸以竿挂大布犊鼻于庭,人或怪之,答曰:‘未能免俗,聊复尔耳!’”